Ticaret ve Şirket Hukuku: İş Dünyasında Hukuki Gereklilikler
Ticaret ve Şirket Hukuku:
📜 Ticaret ve şirket hukuku, işletmelerin kuruluşundan yönetimine, çalışan haklarından veri koruma yükümlülüklerine kadar geniş bir alanı kapsar. Aşağıda, bu alandaki temel hukuki konular ele alınmaktadır.
1️⃣ Limited ve Anonim Şirket Kuruluş Süreçleri: Hukuki Gereklilikler
🔹 Limited Şirket Kuruluşu:
- Sermaye Şartı: Minimum sermaye tutarı 50.000 TL’dir.
- Ortaklık Yapısı: En az 1, en fazla 50 ortakla kurulabilir.
- Ana Sözleşme: Şirketin esas sözleşmesi, noter onayı ile tescil edilmelidir.
- Ticaret Sicili Kaydı: Şirketin resmi olarak kurulması için Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne başvuru zorunludur. ( Lütfen güncel verileri 2025 yılı itibariyle kontrol ediniz!)
🔹 Anonim Şirket Kuruluşu:
- Sermaye Şartı: Minimum sermaye tutarı 250.000 TL’dir.
- Ortaklık Yapısı: Sınırsız sayıda ortakla kurulabilir. Hisseler, kolayca devredilebilir.
- Genel Kurul ve Yönetim Kurulu: Anonim şirketlerde yönetim ve karar mekanizması daha kurumsal bir yapıya sahiptir.
🔹 Kuruluş Süreci:
- Ana sözleşmenin hazırlanması.
- Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne tescil.
- Vergi dairesi kaydı ve potansiyel vergi numarası alınması.
📌 Önemli Not: Şirket kuruluşlarında doğru hukuki danışmanlık alınması, olası riskleri önler ve süreci hızlandırır.
2️⃣ Şirketlerde İş Sözleşmelerinin Feshi ve İşçi Hakları
🔹 İş Sözleşmesinin Feshi Türleri:
- Haklı Nedenle Fesih: İşçinin ağır kusuru (işverene zarar verme, hırsızlık vb.) veya işverenin yükümlülüklerini yerine getirmemesi (maaş ödememe, mobbing vb.) durumunda gerçekleşir.
- Geçerli Nedenle Fesih: İşçinin performans düşüklüğü veya şirketin ekonomik nedenleri gerekçe olabilir.
- Belirli Süreli Sözleşmeler: Sürenin dolmasıyla sona erer.
🔹 İşçi Hakları:
- Kıdem Tazminatı: İşçinin en az 1 yıl çalışmış olması ve işten çıkarılmış olması gerekir.
- İhbar Tazminatı: İşverenin, işçiye bildirim süresi içinde haber vermemesi durumunda ödenir.
- Fesih Bildirimi: İşveren, fesih kararını yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür.
📌 Öneri: İşverenlerin fesih süreçlerinde hukuka uygun hareket etmesi ve uzlaşma yöntemlerini değerlendirmesi, dava risklerini azaltır.
3️⃣ Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ile İlgili Yükümlülükler
🔹 KVKK Kapsamı:
Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini engellemek ve bireylerin mahremiyetini korumak amacıyla yürürlüğe girmiştir.
🔹 Şirketlerin Yükümlülükleri:
- Veri Envanteri Hazırlama: Tüm kişisel verilerin işlendiği bir envanter oluşturulmalıdır.
- Açık Rıza Alınması: Veri sahiplerinden işleme, saklama ve paylaşım için açık rıza alınmalıdır.
- Veri Güvenliği: Bilgi sistemleri güvenliği sağlanmalı, siber saldırılara karşı önlemler alınmalıdır.
🔹 Cezai Yaptırımlar:
KVKK’ya aykırı hareket eden şirketler, 2 milyon TL’ye kadar idari para cezası ile karşılaşabilir.
📌 Tavsiye: KVKK uyum süreci için uzman bir veri koruma danışmanıyla çalışın ve düzenli denetim yapın.
4️⃣ E-Ticarette Tüketici Hakları ve Cayma Hakkı
🔹 Tüketici Hakları:
- Tüketici, satın aldığı ürünün ayıplı olması durumunda iade, onarım veya değişim talep edebilir.
- Mesafeli satış sözleşmelerinde, satış koşullarının açıkça belirtilmesi zorunludur.
🔹 Cayma Hakkı:
- Süre: Tüketici, 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeden ürünü iade etme hakkına sahiptir.
- İade Koşulları: Ürünün kullanılmamış ve ambalajının zarar görmemiş olması gerekir.
- İstisnalar: Dijital içerik, kişisel hijyen ürünleri gibi bazı ürünlerde cayma hakkı geçerli değildir.
📌 Öneri: E-ticaret işletmeleri, açık ve detaylı iade politikaları sunarak müşteri memnuniyetini artırabilir.
🔍 5️⃣ Şirket Türleri Arasında Karşılaştırma
🔹 Anonim Şirket (AŞ):
- Avantajlar: Kurumsal yapısı sayesinde büyük yatırımcıları çekmek daha kolaydır. Hisseler kolayca devredilebilir.
- Dezavantajlar: Daha yüksek sermaye gereksinimi ve daha fazla mevzuata tabiiyet.
🔹 Limited Şirket (LTD):
- Avantajlar: Kuruluş prosedürleri daha basit ve daha düşük sermaye gerektirir.
- Dezavantajlar: Ortak sayısı 50 ile sınırlıdır ve ortakların pay devirleri kısıtlıdır.
🔹 Şahıs Şirketi:
- Avantajlar: Hızlı kuruluş ve düşük maliyet.
- Dezavantajlar: Tüm borçlardan kişisel olarak sorumluluk.
📑 6️⃣ Şirket Yönetiminde Sorumluluk ve Yetki
🔹 Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu:
- Yönetim kurulu üyeleri, şirketin temsil ve idaresinden sorumludur.
- Görevlerini yerine getirmedikleri takdirde, tazminat ve cezai sorumlulukları doğabilir.
🔹 Limited Şirketlerde Müdürler:
- Şirketin hukuki ve ticari faaliyetlerini yürütürler.
- Müdürlerin sorumluluğu, hem şirketin zarar görmesi hem de alacaklıların haklarının ihlal edilmesi durumunda devreye girer.
🛡️ 7️⃣ Şirketlerde Risk Yönetimi ve Hukuki Önlemler
🔹 Sözleşmelerde Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- İş sözleşmeleri, kira kontratları ve tedarikçi anlaşmalarında açık hükümlerin bulunması önemlidir.
- Hukuki dilde net olmayan veya belirsiz ifadeler risk doğurabilir.
🔹 Hukuki Danışmanlık Almanın Önemi:
- Profesyonel bir hukuk danışmanıyla çalışmak, hem günlük işleyişte hem de dava süreçlerinde ciddi avantajlar sağlar.
🌐 8️⃣ Uluslararası Ticaret ve Şirketler İçin Gümrük ve İthalat Düzenlemeleri
🔹 Gümrük Mevzuatı:
- Yurt dışından mal ithal eden şirketlerin, gümrük vergileri ve işlemleri konusunda güncel mevzuata hakim olması gerekir.
- CE belgesi ve diğer uyumluluk belgelerinin hazırlanması önemlidir.
🔹 Uluslararası Ticaret Anlaşmaları:
- Türkiye’nin Gümrük Birliği üyeliği, şirketlere AB ülkeleriyle ticarette kolaylık sağlar. Ancak, diğer ülkelerle yapılacak ticaret için yerel düzenlemeler dikkate alınmalıdır.
💼 9️⃣ Şirketlerin Sosyal Güvenlik ve Çalışan Haklarına Uyumu
🔹 SGK Bildirimleri:
- Çalışanların sigorta girişlerinin zamanında yapılması, şirketlerin idari para cezalarından kaçınmasını sağlar.
🔹 Çalışma Saatleri ve Fazla Mesai:
- İş Kanunu’na uygun şekilde belirlenen çalışma saatleri ve fazla mesai ücretlerinin ödenmesi, işçi davalarının önüne geçebilir.
📊 10️⃣ Şirketlerin Dijitalleşme Süreci ve Hukuki Gereklilikler
🔹 Elektronik Tebligat Zorunluluğu:
- Şirketler, elektronik tebligat adresi almak zorundadır. Bu düzenleme, dava ve idari süreçlerde hız ve kolaylık sağlar.
🔹 E-Fatura ve E-Defter Kullanımı:
- Vergi mevzuatı kapsamında belirli ciroya sahip şirketlerin e-fatura ve e-defter sistemine geçiş yapması zorunludur.
Sonuç
📢 Ticaret ve şirket hukuku, işletmelerin hem büyüme süreçlerinde hem de günlük faaliyetlerinde hukuki güvenceler sunar. Şirket sahiplerinin bu düzenlemelere uygun hareket etmesi, işçi ve tüketici haklarını gözetmesi büyük önem taşır.
📌 Öneri: Şirketinizi hukuki süreçler ve yeni düzenlemeler hakkında bilgilendirmek için profesyonel bir hukuk danışmanıyla çalışmayı değerlendirin.
